Tag: odmiana wyrazów

Kategorie
Błędy fleksyjne częste błędy

Złodziei czy złodziejów?

Jest wiele wyrazów w języku polskim, które rzadko używane są w poszczególnych przypadkach. Dlatego też, gdy taki przypadek zastosujemy,  brzmią dziwnie. I nic z tym fantem nie zrobimy – w końcu i tak rzadko będziemy odmieniać wiadro w celowniku. Podobnie jest, jeśli konsekwentnie nie odmieniamy wyrazów, które odmienione być powinny.

Może brzmi to banalnie i jest oczywiste, ale taka jest prawda i warto o tym pamiętać podczas kolejnego zastanawiania się “czy moje nazwisko się odmienia“?

I właśnie takim wyrazem jest złodziej w liczbie mnogiej w dopełniaczu i w bierniku. O jego odmianę zostałam ostatnio poproszona. Mogłoby się wydawać, że nie ma tu żadnych problemów, bo odmieniamy standardowo, według zasad języka polskiego. Brzmi to jednak dziwnie.

Ale dobrze, przejdźmy do konkretów:

jak brzmi złodziej w dopełniaczu i bierniku liczby mnogiej?

[important]złodziei i złodziejów – obie formy są poprawne [/important]

Podobnie jak meczy i meczów oraz pokoi i pokojów.

Brzmi dziwnie, ale taka jest prawda 🙂

Przypadek LP LM
M złodziej złodzieje
D złodzieja złodziei/złodziejów
C złodziejowi złodziejom
B złodzieja złodziei/złodziejów
N złodziejem złodziejami
Ms złodzieju złodziejach
W złodzieju złodzieje

I wszystko jasne.

Kategorie
Błędy fleksyjne o tym i owym

Meczy czy meczów?

Właściwie to nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie zawarte w temacie. Forma “meczów” jest poprawna i to nie ulega wątpliwości. Problem zaczyna się w momencie zastanowienia się nad wariantem “meczy”, który dość często pojawia się w prasie i w telewizji. Historycznie forma “meczy” jest poprawna. Spółgłoska -cz była kiedyś miękka. Prawidłowo dopełniacz brzmiałby więc “meczi”. -cz uległo jednak stwardnieniu, wiec -i przeszło w -y. Na tej samej zasadzie mówimy dziś “rzeczy”, “wierszy” itp.

Jak widać więc, forma “meczy” powinna znajdować się w słownikach obok “meczów”, jednakże tak nie jest. W niektórych słownikach się pojawia obok,  w niektórych jako forma przestarzała lub potoczna, a czasem nie pojawia się wcale.

Skłaniajmy się więc raczej ku formie “meczów”, aby uniknąć nieporozumień.

 

Kategorie
Błędy fleksyjne częste błędy

Pokoi czy pokojów?

Dziś będzie bardzo krótko, odpowiedź brzmi – obie formy są poprawne.

Możemy zatem mówić, że “szukamy wolnych pokojów” oraz “nigdzie nie było wolnych pokoi”.

Forma “pokoi” nadal utrzymuje się w języku polskim ze względów historycznych, ponieważ -j było kiedyś miękkie. Stąd też odmiany słoń-słoni, gość-gości (a nie słoniów itp.). Doszło jednak do stwardnienia tej głoski i pojawiły się formy z końcówką -ów – typową końcówką twardotematową, np. dom-domów.

Najprawdopodobniej z biegiem czasu odejdzie się od formy “pokoi” i w słownikach pozostanie wyłącznie forma “pokojów”. Na razie możemy jednak mówić i pisać dwojako.

Zajrzyj na odkurzający.pl.