Skróty, czyli z cyklu: Podstawy z podstawówki
Dziś chciałabym napisać parę słów na temat tego, jak wiele osób popełnia błędy w pisaniu skrótów. Uczymy się tego w czwartej klasie podstawówki i nietrudno zasady te zapamiętać. Są to proste reguły, a mimo to, wiele artykułów blogowych czy forumowych czytanych przeze mnie zawiera te właśnie podstawowe błędy. W ten sposób nawiązuję do poprzedniego postu i myślę o tych samych blogach i forach, co wcześniej.
Niestety większość ludzi nie potrafi przyjąć krytyki dotyczącej poprawy ich błędów, a tłumaczą się tylko DYSwszystkim.
Obowiązujące w polskiej ortografii zasady używania skrótów:
Skróty pisane są:
– małymi literami z kropką, jeśli zawierają tylko początkowe litery skracanych wyrazów (np. godz., tel., itd., itp., gosp.-polit.).
– małymi literami bez kropki, gdy zawiera ostatnią literę skracanego wyrazu, (np.: dr, mgr, nr, wg, chyba że skrót jest odmieniany).
– małymi literami bez kropki skróty, z których utworzono symbole matematyczne (np. sin, e), skróty międzynarodowych jednostek miar, symbole walut, symbole chemiczne, fizyczne i inne (np. symbolem złotówki jest zł, grosza gr), podczas gdy inne waluty pisze się skrótem, a więc z kropką (np. dol., rub. itp.). Te skróty są nieodmienne.
– poza utartymi połączeniami (na przykład sp. z o.o., p.n.e., n.e., m.in., d.n., k.o.) wstawia się kropkę jedynie na końcu skracanego wyrażenia np. itp., itd., nt. …).
Trochę inne zasady dotyczą liczby mnogiej skrótów:
– skróty jednoliterowe podwaja się kończąc kropką np. spotkałem oo. paulinów (spotkałem ojców paulinów) lub mm. nad- i podgrzebieniowy (mięśnie nad- i podgrzebieniowy) czy pp. Kowalscy (państwo lub panowie i panie) – skróty wieloliterowe można podwajać, np. mgr mgr Kowalski, Janiak, Michalewski lub dodawać końcówkę owie, np. mgrowie Kowalski, Janiak, Michalewski.
Dodatkowo, skróty nie podlegają regułom fleksji, z wyjątkiem skrótów pojedynczych wyrazów zawierających w skrócie ostatnią literę wyrazu – wtedy w innej formie fleksyjnej można dodać końcówkę lub postawić kropkę na końcu, np. doktor – dr, doktora – dra lub dr. (obie opcje prawidłowe).
nie wolno zapomnieć o zwrocie post scriptum pisanego skrócie PS, przy którym w języku polskim (w przeciwieństwie do języka łacińskiego) nie stawia się kropek.
w skrócie * (w mi gdzieś uciekło ;))
hmmm… symbole chemiczne małą literą??? Symbole pierwiastków piszemy przecież wielką – podobnie niektóre symbole fizyczne.
Pisząc to nie zaliczyłam pierwiastków do symboli chemicznych. Są to raczej wzory.
Czytając dwa ostatnie komentarze, dochodzę do wniosku, że mamy wielkie szczęście, że to filolodzy (pardon, filolodzy i filolożki) zajmują się słownikami, a chemicy – tablicami chemicznymi, a nie na odwrót.
A czy autorka powyższego wpisu nie zauważyła, że sama popełniła błąd? Wyrażenie „jakby nie było” uznawane jest za niepoprawne. 😉
@Komentarz, dzięki, rzeczywiście.
Witam, chciałem upomnieć, że wyodrębnienia (pierwszy myślnik) zaczyna się z małej litery, to wszystkie inne wyodrębnienia powinny się zaczynać również w taki sam sposób. Proszę wybaczyć, ale pisze pani o ortografii (+ styl.) i przykro to wygląda jeżeli samemu nie zwraca się na to uwagii. Oczywiście każdy jest człowiekiem i może się pomylić 😉 Powodzenia.
Oczywiście! Dziękuję za zwrócenie uwagi 🙂
A co ze skrótem SA (spółka akcyjna)?
W dokumentach rejestrowych widnieje S.A., ale zgodnie z zasadą kropka powinna być jedna czy w ogóle?